Zihinsel performansın artmasında çok etkili olduğu için açık havada en az 3 gün 40’ar dakika yürüyüş gibi ağır olmayan egzersizlerle de Alzheimer’ı yavaşlatabilirsiniz.
Acıbadem Fulya Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Geysu Karlıkaya erken tanı için hastalığın belirtilerini bilmenin ve zaman kaybetmeden bir nöroloji uzmanına başvurmanın büyük önem taşıdığına dikkat çekiyor.
Tıbbın ilerlemesine rağmen alzheimer hastalığının kesin sebebi bilinmiyor. Bu hastalıkta, beyinde anormal proteinlerin birikmesi sonucunda hasar gören hücreler, normal işlevlerini yerine getiremiyor. Bunun sonucunda da günlük yaşantıyı etkileyecek şekilde, ilerleyici hafıza kaybı gibi zihinsel fonksiyonlarda bozulma gelişiyor.
Güncel yaklaşım, bu hastalığın genetik zeminde; kafa travması, diyabet, fazla kilo, hipertansiyon gibi çevresel faktörler ile fiziksel aktivitenin az olması gibi yaşam tarzlarının etkileşimi sonucunda ortaya çıktığı şeklinde.
Her ne kadar Alzheimer hastalığının insandan insana temas yoluyla bulaşmadığı bilinse de, son yapılan çalışmalar acaba cerrahi işlem ile bulaşıcılık olabilir mi sorusunu gündeme getirdi. Bu sorunun cevabını vermek için ise daha çok çalışmaya ihtiyaç var.
Günlük yaşantıyı etkileyen unutkanlıklar:
Yeni bilgileri öğrenememek, tekrar tekrar aynı soruları sormak, özellikle yakın zamana ait olayları hatırlayamamak.
Kelime bulmakta güçlük çekmek:
Yazarken, konuşurken aniden durarak kelimeyi hatırlayamamak, yanlış kelime kullanmak.
Ev ve işyerinde daha önce rahatlıkla yapılabilen basit işlerde sorun yaşamak. Örneğin yemek pişirememek, TV programı kayıt etmekte zorlanmak, evde fırını, iş yerinde faks makinesini kullanmakta zorlanmak.
Pratik düşünme, planlama becerisinin azalması:
Alışveriş yaparken yemek için gerekli malzemeleri yanlış almak, fatura ödemekte güçlük çekmek, hesapları veya yemek tariflerini takip edememek, hava durumuna uygun giyinememek.
Sık sık eşyaların yerlerini kaybetmek veya eşyaları yanlış yere koymak. Örneğin gözlüğünü buzdolabında bulmak ve oraya nasıl geldiğini hiç hatırlayamamak (kayıp eşyaları bulmak için geriye dönüp iz sürememek).
Zaman ve yer bilgilerini karıştırmak:
Mevsimleri karıştırmak, haftanın hangi günü olduğunu, hangi ayda olduğunu bilememek, farklı bir semt veya şehre gittiğinde eskiden yaşadığı yerde olduğunu düşünerek ona göre hareket etmek (Köşedeki fırından ekmek almaya gitmek gibi)
Uygunsuz bir şekilde fazla para harcamak ve banyo yapmaktan kaçınmak gibi kendi bakımını ihmal etmek.
Görsel algılamada zorluk çekmek:
Ayna yanından geçerken kendi görüntüsünü başka bir insan olarak algılamak.
Daha önce gittiği sosyal etkinlikleri bırakmak, arkadaşlarla görüşmeyi kesmek.
Kişilik ve ruh hali değişiklikleri yaşamak:
Depresif, huzursuz, gergin olmak, kolayca sinirlenebilmek veya ağlayabilmek. Çevresindeki insanlardan kuşkulanmak ve onları aldatma veya hırsızlık gibi olaylarla suçlamak.
Alzheimer’in hızlı ilerlemesini durduracak bazı yöntemler mevcut. Kişi zihinsel performansını ne kadar çok geliştirirse Alzheimer’a yakalanma riski de düşüyor. Alzheimer riskini önlemek için yapmanız gerekenler:
Alzheimer’a dur demek için elinizden kitap düşürmeyin. Bol bol kitap okuyun ve bulmaca çözün.
Yeni hobilerle Alzheimer’ı yavaşlatabilirsiniz (müzik aleti çalmak, resim yapmak, yabancı dil öğrenmek gibi.)