
Neden bazı çocuklar hijyenik ortamda büyümelerine rağmen daha çok hastalanırken, kötü ortamlarda yetişen çocuklar daha sağlıklı oluyorlar?
Türkiye Hijyen Platformu üyesi Prof. Dr. Hilal Morcan temizlik kuralları hakkındaki soruları cevaplıyor.

Biz zaten çocukların aşırı temiz ve hijyenik ortamda büyümesini tavsiye etmiyoruz. Çocuklar büyürken tabii ki genel hijyen ilkelerine uyulmalı ama aşırıya kaçılmamalı. Aşırı temiz ortamda büyüyen çocuklarda ‘T yardımcı 1’ hücreleri düşüyor.
Bazı hastalıklara açık hale geliyorlar. Alerjik hastalıklar, tip bir diyabet ve lösemi bu çocuklarda daha çok görülüyor. Antibakteriyel sabunlarla eller yıkandığında yüzde 99 temizlenir. Kalan yüzde bir, çocuk için gereklidir ve bağışıklık sistemi için önemlidir.

Bırakalım çocuklar kirlensin mi?
Çocukların bağışıklık sistemine hijyenik olmayan ortamlara da alışma yeteneği kazandırmak lazım. Bu, doğumla başlıyor. Normal doğum sırasında çocuklar bağışıklık sistemleri için çok önemli olan bazı bakterileri alıyorlar. Sezaryenle doğanlarda bu bakteriler ancak altıncı ayda tamamlanıyor. Yani çocuğun savunma sistemi için doğum şekli de çok önemli…

Yeme içme hijyeni konusunda çocuklarda neye dikkat etmeliyiz?
Öncelikle anne sütü almalarına önem vermeliyiz. Veriler ve gözlemlerimize dayanarak çocukların ilk altı ayda bir damla bile olsa mutlaka anne sütü ile beslenmelerini istiyoruz. Bu onların bağışıklık sistemlerinin gelişimi için çok önemli.

Çocukların temizliklerine en çok hangi dönemde dikkat etmeliyiz?
İlk 40 gün çok önemlidir. Çocuklar bu dönemde bütün enfeksiyonlara açıktır. Altıncı aydan itibaren bağışıklık sistemi oturmaya başlar.
Dokuz ülkede 180 evde gerçekleşen ankete göre;
* El yıkama süresi 20 saniye ama ankete katılanlar tuvaletten sonra ellerini 10 saniye boyunca yıkıyorlar.
* Tuvalete girenlerin yüzde 40’ı çıktıktan sonra ellerini yıkamıyor.
* Beş kişiden ikisi çocuklarının yemekten önce ellerini yıkamadığını söylüyor.

Çocuklar ne zaman kendi kendilerine ellerini doğru şekilde yıkayabilirler?
Bir çocuk ancak dört yaş civarına geldiğinde dişini ve ellerini yıkayabilir. 15 santim uzunluğunda bir tabure ile lavoboya yetişebilir ancak en azından ilk günler ona göz kulak olmak lazım. Ellerini yıkarken önce yanında durup gözlemek önemlidir, doğru yıkama alışkanlığı edindiğinde emin olduktan sonra kendi başlarına bırakılabilir. El yıkamaya önce sabunu yıkayarak başlasınlar. Banyolardaki sabunlar en büyük bakteri kaynağıdır önce sabunların yıkanması gerekir.
